Pakiet mobilności

 

Co zostało już wdrożone?

DATA PUBLIKACJI TEKSTU: 24.06.2021

 
Pierwsza część PAKIETU MOBILNOŚCI, dotycząca norm czasu pracy kierowcy, została już przyjęta. Zmiany dają nam więcej możliwości niż dotychczas, dlatego możemy zaliczyć je do pozytywnych aspektów pakietu mobilności. Obecnie możliwe jest np.:
 
  • Wydłużenie czasu jazdy o 1 lub 2 godziny (w przypadku powrotu do bazy firmy lub miejsca zamieszkania kierowcy na odpoczynek tygodniowy).
  • Dwa skrócone odpoczynki tygodniowe występujące po sobie.
  • Zaliczenie odpoczynku tygodniowego regularnego lub skróconego podczas przeprawy PROM/KOLEJ.
  • "Ucięcie" dyskusji dotyczącej zaliczania dyspozycyjności do odpoczynku (obsada kilkuosobowa).
Niestety przepisy nie są precyzyjne, co przekłada się na mnogość interpretacji i wynikających z ich tytułu niejasności.

Wydłużenie czasu jazdy o 1 lub 2 godziny

Dodanie nowych akapitów w art. 12 rozporządzenia 561/2006 ma za zadanie umożliwić kierowcom dotarcie do centrum operacyjnego (głównej siedziby pracodawcy) lub miejsca zamieszkania w celu wykorzystania odpoczynku tygodniowego. Wydłużenie może nastąpić o 1 lub 2 godziny. Należy jednak zwrócić szczególna uwagę na obwarowania tych zapisów:
 
  • Musimy pamiętać, że w każdym przypadku wydłużenie należy opisać na wydruku z tachografu, podając przyczynę wyjątkowych okoliczności (zgodnie z art.12/561/2006).
 
  • Możliwe jest wydłużenie czasu:
    • jazdy dziennej (9 lub 10 godz.)
    • tygodniowej (56 godz.)
    • dopuszczalne jest wydłużenie doby pracowniczej, dotyczy to jednak tylko obsady jednoosobowej (24h), w przypadku obsady kilkuosobowej nie jest to możliwe (30h)

  • Każde z wymienionych wydłużeń należy oddać (kompensować) w ciągu 3 tygodni.
 

Wydłużenie czasu jazdy o 1 godzinę

Możliwe w przypadku powrotu do centrum operacyjnego lub miejsca zamieszkania na odpoczynek tygodniowy skrócony trwający minimum 24h.
 
Obsada jednoosobowa:
Obsada kilkuosobowa:

Wydłużenie czasu jazdy o 2 godziny

Możliwe w przypadku powrotu do centrum operacyjnego lub miejsca zamieszkania na odpoczynek tygodniowy skrócony trwający minimum 45h.
 
Wydłużenie należ poprzedzić odpoczynkiem trwającym minimum 30 min.
 
Obsada jednoosobowa:
Obsada kilkuosobowa:
 

Kompensata wydłużonych okresów – w ciągu 3 tygodni

Każdy wydłużony okres pracy musi być kompensowany równoważnym okresem odpoczynku wykorzystywanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po danym tygodniu.
 

2 x 24h skrócone odpoczynki tygodniowe

Poza dotychczasowymi możliwościami stosowania odpoczynków tygodniowych skróconych i regularnych, kierowcy zyskują kolejną możliwość. Dotyczy ona zastosowania dwóch skróconych (minimum 24h) odpoczynków z rzędu. Jednak tak jak w poprzednim przypadku trzeba spełnić odpowiednie wymagania.
 
Warunki:
  • odpoczynki skrócone (minimum 24h) poza granicą Polski
    • np., jeżeli polska firma transportowa zatrudnia obcokrajowcę, wówczas skrócone odpoczynki nie mogą zastać wykonane w centrum operacyjnym (bazie w Polsce) oraz państwie zamieszkania kierowcy. Takie podejście zostało potwierdzone przez wytyczne GITD z dnia 26 sierpnia 2020 r.
  • W każdym okresie 4 tyg. muszą zostać wykorzystane przynajmniej dwa tygodniowe odpoczynki regularne oraz dwa skrócone.
 
 
  • Kompensata odpoczynków skróconych w ciągu 3 tyg. (wraz z odpoczynkiem dziennym oraz regularnym tygodniowym),
    • podobnie jak w przypadku kompensaty 1 lub 2 godzin jazdy i tu musimy oddać skrócony czas odpoczynków tygodniowych. Kompensata powinna zostać wykonana przed końcem 3 okresu pracy (składających się z 6 okresów 24h).
    • Kontrowersje wzbudza tu dodatkowy odpoczynek dzienny (9h lub 11h), który zgodnie z najbezpieczniejszą opcją, zaleca się wykonać wraz kompensatą. Przykład:
 
 
  • Kompensata odpoczynków w centrum operacyjnym lub miejscu zamieszkania kierowcy.
  • Udokumentowanie powrotu kierowcy. 
 
 

Kontrowersje wokół pakietu mobilności

DATA PUBLIKACJI TEKSTU: 11.06.2021

 
PAKIET MOBILNOŚCI po 20.08.2020 przysporzył wiele problemów interpretacyjnych.
 
Środowisko eksperckie podzieliło się na dwa fronty „śmiały” oraz „zachowawczy”. Jest to wynik nieprecyzyjnych przepisów, które w konfrontacji z dotychczasowymi zapisami nie są jednomyślne.
 
Część wątpliwości rozwiała Komisja Europejska, która odpowiedziała na pytania wzbudzające najwięcej kontrowersji.
 
„Pakiet Mobilności” swoją nazwę zawdzięcza pakietom trzech dyrektyw UE w który skład wchodzi:
 
• DYREKTYWA UE 2020/1054 - 20 SIERPNIA 2020
dotyczy zmiany norm czasu jazdy, odpoczynków oraz tachografów cyfrowych
• DYREKTYWA UE 2020/1055 - LUTY 2022
zmiany dotyczące dostępu do rynku transportowego
• DYREKTYWA UE 2020/1057 - LUTY 2022
zmiany dotyczące układów zbiorowych, rozliczania diet oraz ryczałtów
 
Pierwsza dyrektywa została już wdrożona, natomiast założenia pozostałych pakietów będą wchodziły w życie stopniowo, aż do połowy 2026r.

Lista planowanych zmian oraz daty ich wprowadzenia

20 SIERPNIA 2020 – REJESTRACJA PRZEKROCZEŃ GRANIC NA TACHOGRAFIE ANALOGOWYM

Wymóg rejestracji przekroczeń granic dla tachografów analogowych jest już faktem, kierowcy wykonujący transport pojazdami wyposażonymi w tachograf analogowy już dziś muszą rejestrować przekroczenie granicy. Rejestracja następuje w drodze odręcznych adnotacji na rewersie wykresówki.

2 LUTY 2022 – REJESTRACJA PRZEKROCZEŃ GRANIC NA TACHOGRAFIE CYFROWYM

Obowiązek rejestracji przez kierowcę przekroczenia granic państwa na tachografie cyfrowym I generacji (tachograf II generacji rejestruje przekroczenia automatycznie). Przekroczenia powinny wystąpić przy pomocy tachografu cyfrowego.
 

21 LUTY 2022 – POWRÓT POJAZDÓW DO BAZY CO 8 TYGODNI

Zgodnie z art. 5 ust. 1b Pojazdy wykorzystywane w przewozach międzynarodowych będą musiały wracać do centrum operacyjnego przedsiębiorcy (mieszczącej się w państwie jego siedziby) przynajmniej raz na 8 tygodni od wyjazdu.
Przepis ten został „storpedowany” przez Wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej odpowiedzialnego za tzw. "Nowy Zielony Ład" i Komisarza ds. Transportu Adina Vălean.
Komisja Europejska ma dokonać oceny wpływu przepisu na zwiększenie emisji gazów cieplarnianych, która ewentualnie będzie skutkowała wprowadzeniem dodatkowych zmian.

22 LUTY 2022 – PRZEPISY O DOSTĘPIE DO ZAWODU PRZEWOŹNIKA DROGOWEGO ORAZ MIĘDZYNARODOWYCH PRZEWOZÓW DROGOWYCH

Przedsiębiorcy wykonujący międzynarodowe przewozy drogowe rzeczy pojazdami o dmc pomiędzy 2,5 t. a 3,5 tony, będą musieli uzyskać zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.
W przypadku transportu międzynarodowego busami od 20 maja 2022 obowiązkowe będzie posiadać licencję wspólnotową oraz wypis na każdy pojazd.
Uzyskanie zezwolenia będzie wiązało się ze spełnieniem odpowiednich warunków tj.
Dobra reputacja; kompetencje zawodowe; zdolność finansowa (pierwszy pojazd 1800 euro, każdy następny 900 euro); centrum operacyjne; baza eksploatacyjna.

LUTY 2022

• Przepisy pakietu mobilności wprowadzają zakaz zaliczania kosztów związanych z podróżą służbową (diet i ryczałtów) do wynagrodzenia minimalnego oraz pełne objęcie pracowników układami zbiorowymi.
 
Zmiany dotyczące pracowników oddelegowanych wprowadzają rewolucję w zakresie naliczania płacy kierowców. Jednym z największych wyzwań przed, którym stoi Polski transport jest unormowanie kwestii dotyczących wypłaty diet oraz ryczałtów za nocleg. Kluczowe będzie tu przyjęcie nowych regulacji krajowych dotyczących sposobu opodatkowania wynagrodzenia wynikającego ze stosunku pracy, a podróżami służbowymi (czyli części nie opodatkowanej). Wdrożenie nowych przepisów mogą wpłynąć na złagodzenie negatywnych skutków wdrożenia pakietu.
 
• Wyłączeni ze stosowania przepisów dotyczących oddelegowania będzie transport: TRANZYTEM - czyli przez terytorium jakiegoś państwa
• PRZEWOZY BILATERALNE (dwustronne) - czyli załadunek lub rozładunek znajduje się w kraju rejestracji pojazdu.
- z możliwością dwóch dodatkowych operacji
Warto tu nadmienić, że odstępstwo możliwe jest tylko w przypadku kiedy pojazd został wyposażony w tachograf inteligentny rejestrujący przekraczania granic i dodatkowe czynności (zgodnie z art.8 rozporządzenia UE 165/2014)
• TRANSPORT INTERMODALNY (kombinowany) – czyli połączenie transportu co najmniej dwóch rodzajów transportu: kolejowego, morskiego, drogowego, żeglugi śródlądowej.
 
Włączeni w zakres stosowania przepisów jest transport typu:
• CROSS-TRADE - czyli załadunek i rozładunek nie znajduje się w kraju rejestracji pojazdu.
• KABOTAŻ - czyli transport towarów między dwoma punktami na obszarze tego samego państwa, gdzie rejestracja pojazdu występuje na terenie innego kraju.
 
- możliwość wykonywania w danym państwie 3 operacji kabotażowych w ciągu 7 dni, - przewoźnicy nie mogą wykonywać przewozów kabotażowych tym samym pojazdem przez 4 dni od zakończenia przewozu kabotażowego w tym państwie członkowskim (art.8 ust. 2a).
 
Zmiany na plus – pozytywną zmianą jest tu zdjęcie obowiązku ustanowienia przedstawiciela, tak jak ma to miejsce dziś wykonując transport we Francji. Tłumaczenie dokumentów będzie występowało na język angielski, krą będzie można przekazać w formie elektronicznej.

DO KOŃCA 2024, 2025, 2026 – WYMIANA TACHOGRAFÓW

Do 21 sierpnia 2021 mają być przyjęte przez Komisję Europejską przepisy szczegółowe od daty, której rozpoczniemy naliczać czas na wymianę starych tachografów cyfrowych na tachografy inteligentne II generacji (dotyczy transportu międzynarodowego).
Kosztem wymiany obciążony jest posiadacz pojazdu.
 
• Wymiana starszych tachografów montowanych na pierwszą zabudowę przed 15 czerwca 2019 r. – wymiana musi nastąpić w ciągu 3 lat od daty przyjęcia przepisów szczegółowych KE.
• Wymiana tachografów inteligentnych I generacji montowanych na pierwszą zabudowę od 15 czerwca 2019 r. – wymiana musi nastąpić w ciągu 4 lat od daty przyjęcia przepisów szczegółowych KE.
• Pojazdy o DMC 2,5 tony – montaż tachografów do 1 lipiec 2026 r.

31 GRUDNIA 2024 – KONTROLA DROGOWA 56 DNI WSTECZ

Kontrola drogowa będzie wiązała się z przedstawieniem wszelkich zapisów odręcznych i wydruków z tachografu sporządzonych w ciągu bieżącego dnia i poprzednich 56 dni (art. 36 rozporządzenia 165/2014)

OD 1 LIPCA 2026 – <2,5 TONY

Kierowcy pojazdów powyżej 2,5 tony lub zespołu pojazdów powyżej 2,5 tony wykonujący międzynarodowy transport drogowy rzeczy lub kabotaż - będą zobowiązani do stosowania przepisów rozporządzenia (WE) 561/2006.